| Wskazania (w tym pkt 4.1 ChPL) |
Ciężkie zakażeniach wywoływane przez drobnoustroje wrażliwe na benzylopenicylinę, gdy konieczne jest szybkie uzyskanie wysokiego stężenia antybiotyku: zapalenie migdałków podniebiennych, zapalenie płuc, oskrzeli, zapalenie osierdzia, przewlekłe zapalenie wsierdzia, wywołane przez paciorkowce, w tym również grupy A, pneumokoki, gronkowce; posocznica; meningokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych; zakażenia skóry i tkanek miękkich; błonica (w skojarzeniu z antytoksyną); ropniak płuc; ostry rzut gorączki reumatycznej wywołany zakażeniem paciorkowcowym, zapalenie stawów; zapalenie kości i szpiku; kiła ośrodkowego układu nerwowego, kiła narządu wzroku; rzeżączka; zakażenia gardła, dolnych dróg oddechowych i narządów płciowych wywołane przez Fusobacterium spp.; wąglik, borelioza, zakażenia wywołane przez Clostridium spp. (w tym tężec), listerioza, pastereloza, promienica; profilaktyka okołoporodowa zakażeń paciorkowcowych grupy B (Streptococcus agalactiae). Przed rozpoczęciem leczenia należy wziąć pod uwagę miejscowe oficjalne wytyczne dotyczące stosowania antybiotyków. |
| Dawkowanie |
Domięśniowo lub dożylnie. 1 mln j.m. odpowiada 600 mg benzylopenicyliny potasowej. Dorośli. Zwykle zalecana dawka: w ciężkich zakażeniach wywołanych przez paciorkowce i pneumokoki, jak zapalenie płuc, zapalenie wsierdzia, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 12-24 mln j.m. na dobę w dawkach podzielonych co 2-6 h*; w ciężkich zakażeniach wywołanych przez gronkowce (wrażliwe na penicylinę) 5-24 mln j.m. na dobę w dawkach podzielonych co 4-6 h. (*Ze względu na krótki okres półtrwania lek podaje się w dawkach podzielonych zazwyczaj co 4-6 h z wyjątkiem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych/posocznicy, gdy antybiotyk powinien być podawany co 2 h). Zapalenie migdałków podniebiennych, zapalenie płuc, oskrzeli, ropniak, zapalenie osierdzia, przewlekłe zapalenie wsierdzia, wywołane przez paciorkowce, w tym również grupy A, pneumokoki, gronkowce: co najmniej 5 mln j.m. do 24 mln j.m. w zależności od zakażenia i stopnia ciężkości, w dawkach podzielonych, co 4 do 6 h; w paciorkowcowym zapaleniu wsierdzia: 12-18 mln j.m. w dawkach podzielonych co 4-6 h lub we wlewie ciągłym przez 4-6 tyg. Meningokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i (lub) posocznica: 24 mln j.m. po 2 mln j.m. co 2 h. Zakażenia skóry i tkanek miękkich: 2-4 mln j.m. co 4-6 h; stosować w połączeniu z klindamycyną, podawanie kontynuować do poprawy klinicznej pacjenta, pacjent bez gorączki przez 48-72 h. Błonica (w skojarzeniu z antytoksyną): 2-3 mln j.m., w dawkach podzielonych co 4-6 h przez 10-12 dni. Zapalenie tkanki łącznej (róża, cellulitis): 2-4 mln j.m. co 4 h, czas trwania kuracji 10 dni. Ostry rzut gorączki reumatycznej wywołany zakażeniem paciorkowcowym, zapalenie stawów: Streptococcus Grupa A (S. pyogenes), Streptococcus Grupa B (S. agalactiae): 2 mln j.m. co 4 h. Zapalenie kości i szpiku: Enterococcus spp. (wrażliwe na penicylinę) lub paciorkowce (beta-hemolizujące): 20- 24 mln j.m. na dobę jako wlew ciągły lub w dawkach podzielonych co 4 h przez 6 tyg. U pacjentów z towarzyszącym zapaleniem wsierdzia wywołanym wrażliwym na penicylinę Enterococcus spp. zaleca się dodanie aminoglikozydu przez 4-6 tyg. Kiła OUN, kiła narządu wzroku: 18-24 mln j.m. na dobę i.v. podawane po 3-4 mln j.m. co 4 h lub we wlewie ciągłym przez 10-14 dni. Zakażenia gardła, dolnych dróg oddechowych i narządów płciowych wywołane przez Fusobacterium spp.: 5-10 mln j.m. w dawkach podzielonych co 4-6 h. Wąglik: 8 mln j.m. w dawkach podzielonych co 6 h (mogą być wymagane wyższe dawki w zależności od wrażliwości organizmu). Borelioza: 18-24 mln j.m. w dawkach podzielonych, co 4 h, czas trwania leczenia 14-28 dni. Zakażenia wywołane przez Clostridium spp. (w tym tężec): 20 mln j.m./dobę w dawkach podzielonych co 4-6 h. Listerioza: 15-20 mln j.m. w dawkach podzielonych co 4-6 h dziennie przez 2-4 tyg. Promienica. Promienica szyjno-twarzowa: 1-6 mln j.m. na dobę, w dawkach podzielonych, co 4-6 h. Promienica brzuszna: 10-20 mln j.m. na dobę, w dawkach podzielonych, co 4-6 h. Profilaktyka okołoporodowa zakażeń paciorkowcowych grupy B (Streptococcus agalactiae): pierwsza dawka 5 mln j.m., następnie 2,5 mln j.m. co 4 h aż do porodu. Dzieci i niemowlęta. Łagodne do umiarkowanych zakażenia: 100 000 do 150 000 j.m./kg mc. na dobę w dawkach podzielonych co 4-6 h domięśniowo lub dożylnie (maks. 8 mln j.m. na dobę). Ciężkie zakażenia: 200 000 do 300 000 j.m./kg mc. na dobę w 4 do 6 dawkach podzielonych. Nie należy przekraczać dawki 24 mln j.m. na dobę. Noworodki. Noworodki ≤7 dni: 25 000 do 50 000 j.m./kg mc. co 12 h domięśniowo lub dożylnie. Noworodki >7 dni: 25 000 do 50 000 j.m./kg mc. co 8 h domięśniowo lub dożylnie. U noworodków o masie <1 kg schemat dawkowania co 12 h może zostać utrzymany do ukończenia 2 tyg. życia. Czas leczenia. Czas leczenia zależy od ciężkości i rodzaju zakażenia. W zakażeniach wywołanych przez paciorkowce grupy A leczenie należy prowadzić przynajmniej przez 10 dni. Szczególne grupy pacjentów. Pacjenci z zaburzoną czynnością nerek: CCr 50-30 ml/min - dawka maksymalna 1 500 000 j.m., przerwa między dawkami 4 h; CCr 30-30 ml/min – dawka maksymalna 1 000 000 j.m., przerwa między dawkami 4 h; CCr <10 ml/min – dawka maksymalna 500 000 j.m., przerwa między dawkami 8 h. Dawka uzupełniająca po hemodializie wynosi 500 000 j.m. Sposób podania. Roztwory penicyliny należy podawać zaraz po przygotowaniu. Benzylopenicylinę można podawać domięśniowo (nie więcej niż 2 mln j.m. w jednym wstrzyknięciu) lub dożylnie (we wstrzyknięciu trwającym 3-5 min lub w infuzji dożylnej). Dawki >2 mln j.m. należy podawać dożylnie powoli (nie szybciej niż 500 000 j.m./min). Dawkę ≥20 mln j.m. należy podawać tylko w infuzji dożylnej. Domięśniowe wstrzyknięcia penicylin należy wykonywać z dużą ostrożnością, by nie uszkodzić nerwów obwodowych lub naczyń krwionośnych. Podczas podawania dożylnego należy zachować ostrożność ze względu na możliwość wystąpienia zakrzepowego zapalenia żył. |
